Rekuperacja

Co to jest rekuperacja?

Wentylacja z rekuperacją działa przy pomocy centrali, która w sposób mechaniczny nawiewa przez odpowiednie kanały świeże powietrze, a wyciąga zużyte. Urządzenia takie posiadają wbudowane wymienniki ciepła. Pozwalają one na odebranie wysokiej temperatury ze zużytego powietrza i podgrzać nią te, które jest nawiewane z zewnątrz. W ten sposób zmniejszane są straty ciepła powodowane przez wentylację. Centrale pozwalają również na filtrowanie świeżego powietrza, co zapobiega przedostawaniu się smogu do mieszkania. Bardziej zaawansowane urządzenia są wyposażone w jonizatory, które chronią mieszkańców przed wnikaniem zanieczyszczeń do ich organizmów. Rekuperacja to doskonałe rozwiązanie dla osób uczulonych na kurz i z alergią na roztocza.

rekuperator
obrazek schematyczny wymiennika ciepła

Rekuperacja na czym polega

Rekuperacja polega na odzysku ciepła w systemie wentylacji. Zużyte powietrze o wysokiej temperaturze, które jest odprowadzane z pomieszczeń mieszkalnych, mija się w wymienniku ze świeżym nawiewanym z zewnątrz. Taka wymiana pozwala zmniejszyć straty cieplnej wentylacji o nawet 90%. Dzięki zastosowaniu rekuperacji chronimy klimat oraz nasze kieszenie. Wszystkie centrale wentylacyjne JAWAR są wyposażone w system rekuperacji, a co za tym idzie, są efektywne i oszczędne.

Poznaj nasze rozwiązania

System rekuperacji Jawar ATMO

System rekuperacji Jawar Flow

System rekuperacji do istniejących budynków

Dla kogo jest rekuperacja

Rekuperacja jest sposobem wentylacji dostępnym dla wszystkich osób, które lubią świeże powietrze, a zarazem chcą dbać o środowisko i swoją kieszeń. W nowo budowanych domach jest praktycznie standardem. Możemy także zauważyć, że już istniejące również są adaptowane w celu zastosowania rekuperacji. Pomaga ona zmniejszyć straty cieplne wentylacji o nawet 90%, dzięki czemu daje wymierne oszczędności podczas ogrzewania domu. Zapewnia też stały dopływ świeżego podgrzanego powietrza do mieszkania, co znacząco zwiększa komfort życia.

Jakie są korzyści rekuperacji

Zastosowanie rekuperacji pozwala ograniczyć straty energii związane z funkcjonowaniem wentylacji. Jest to możliwe dzięki odzyskowi ciepła. Następuje on w rekuperatorze pomiędzy powietrzem zużytym a świeżym. Okazuje się, że wtedy tracimy jedynie kilkanaście procent energii, ponieważ reszta ciepła jest odzyskiwana.

Oprócz oszczędności są również inne zalety, które daje nam zastosowanie rekuperacji. Po pierwsze, dzięki wykorzystaniu wentylacji mechanicznej ruch powietrza w ogóle jest możliwy. Niestety metoda grawitacyjna (naturalna) w nowoczesnych domach zazwyczaj nie spełnia już swojej funkcji. W przypadku wentylacji mechanicznej z rekuperacją, dzięki wymuszonemu ciągowi, mamy zapewniony stały dopływ świeżego powietrza do mieszkania. Możemy też zarządzać tym strumieniem, dzięki sterownikowi, który pozwala zwiększać lub zmniejszać moc działania wentylatorów.

Kolejną zaletą stosowania wentylacji mechanicznej z rekuperacją jest możliwość filtrowania oraz jonizacji powietrza. Dzięki filtrom zainstalowanym w centrali, powietrze przed dostarczeniem do mieszkania jest oczyszczane z drobnych cząsteczek, tzw. smogu. Dodatkowo jonizator umożliwia wytworzenie jonów ujemnych. To z kolei pozwala na oczyszczanie powietrza w mieszkaniu z tzw. elektrosmogu, czyli atomów dodatnich naładowanych przez urządzenia elektryczne, przyciągających kurz i bakterie.

Dzięki powyższym zaletom możemy zapewnić sobie i mieszkańcom większy komfort użytkowania domu, zdrową atmosferę oraz oszczędności z ogrzewania budynku.

Jak działa wentylacja mechaniczna

Wentylacja mechaniczna sprawia, że przy pomocy ciągu z mieszkania usuwane jest zużyte powietrze, a dostarczane świeże. W systemie znajdują się kanały wywiewne oraz nawiewne, biegnące z różnych pomieszczeń w budynku do centrali wentylacyjnej oraz w odwrotną stronę. Kanały wywiewne instalowane są przede wszystkim w łazienkach, kuchni, pomieszczeniach zamkniętych (spiżarnia, garderoba). Kanały nawiewne są prowadzone do salonu, sypialni, korytarzy i innych miejsc, w których dłużej przebywają mieszkańcy domu. Powietrze z tych pomieszczeń transferowane jest w kierunku łazienek i kuchni, a następnie usuwane kanałami wywiewnymi do centrali. W niej zazwyczaj odbywa się rekuperacja, czyli wymiana ciepła pomiędzy powietrzem zużytym a świeżym. Wentylacja mechaniczna z reguły obejmuje większość (albo wszystkie) pomieszczeń mieszkalnych w budynku.

Wentylacja grawitacyjna

Przewaga kanałów perlito-betonowych nad metalowymi i plastikowymi

Perlitobeton jest nowoczesnym materiałem, charakteryzującym się lekkością, trwałością i odpornością na ogień. Wykorzystanie go to wykonania kanałów zapewnia przede wszystkim naturalną izolację termiczną wentylacji. Perlitobeton sprawia, że wnętrze pozostaje ciepłe, dzięki czemu powietrze nie wychładza się. Nie dochodzi się zatem do znaczącej utraty wysokiej temperatury w kanale, ani do skraplania, które może prowadzić do uszkodzenia systemu wentylacji.

Dodatkową zaletą kanałów perlitobetonowych są ich wyjątkowe właściwości akustyczne. Materiał ten powoduje tłumienie hałasów pochodzących z centrali, dzięki czemu mamy wrażenie, że wentylacja mechaniczna pracuje bezszelestnie. Jest to ważne, ponieważ zakończenia kanałów umieszczone są w pomieszczeniach, w których przebywamy wiele godzin. Tymczasem inne kanały, zwłaszcza metalowe, przenoszą dźwięki wentylatorów, co w dłuższej perspektywie czasu może powodować uczucie zmęczenia i bóle głowy.

Pustaki perlitobetonowe, z których wykonywane są kanały wentylacyjne, charakteryzują się niską ceną i prostym montażem. Muruje się je tak, jak ich zwykłe odpowiedniki, dzięki czemu cały proces jest łatwy i nie powoduje konieczności ponoszenia wysokich kosztów.

Dużą zaletą takich kanałów jest ich trwałość. Materiał, z którego są stworzone, nie ulega korozji ani odkształceniom. Odpowiednio eksploatowane kanały perlitobetonowe mogą pracować bezawaryjnie przez kilkadziesiąt lat.

Przewaga kanałów pionowych nad poziomymi

W tradycyjnych rozwiązaniach wentylacji mechanicznej popularne jest prowadzenie poziomych kanałów wentylacyjnych w stropach lub podłogach. To rozwiązanie ma jednak pewne wady. Po pierwsze wymaga poważnych prac budowlanych związanych z ukryciem kanałów w stropie pomiędzy pierwszą a drugą kondygnacją domu. W tej sytuacji muszą być one zalane posadzką, albo zamontowane wewnątrz sufitu podwieszanego (bardziej popularne rozwiązanie). To z kolei niesie konieczność odpowiedniego podwyższenia kondygnacji i kolejne związane z tym koszty.

W Jawar ATMO proponujemy poprowadzenie wentylacji poprzez kanały pionowe, wykonane z pustaków perlitobetonowych. Można je w bardzo łatwy sposób wymurować, chowając w ścianach, przez co nie ma problemu z podnoszeniem kondygnacji i instalacją sufitów podwieszanych.

Kolejną zaletą takiego rozwiązania jest możliwość umieszczenia nawiewu/wywiewu w pomieszczeniu na odpowiedniej wysokości – blisko posadzki lub pod sufitem. Optymalnym rozwiązaniem jest umieszczenie nawiewów przy podłodze, a wywiewów pod sufitem. Pozwala to na odpowiedni przepływ powietrza.

Zastosowanie kanałów pionowych umożliwia też skrócenie drogi od centrali wentylacyjnej do pomieszczeń, a także zmniejszenie ich liczby. Pojedynczy kanał pionowy można wykorzystać np. do obsługi dwóch miejsc znajdujących się obok siebie lub jeden nad drugim.

W jaki sposób dbać o system wentylacji?

Bieżąca konserwacja systemu Jawar ATMO jest niezwykle prosta. Aby zapewnić jego sprawne działanie, należy pamiętać o trzech czynnościach:

  • Okresowa wymiana filtrów – wymiany filtrów dokonuje się samodzielnie; częstotliwość tej czynności zależy od intensywności użytkowania systemu oraz od czystości powietrza w danym miejscu; z reguły jest to 1-2 razy do roku; o zapchaniu filtra informuje sterownik systemu Jawar ATMO;
  • Mycie wymiennika – tę czynność również wykonuje się samodzielnie; wystarczy wyjąć plastikowy wymiennik z centrali wentylacyjnej, umyć go pod bieżącą wodą w misce lub wannie, a następnie wysuszyć i ponownie zainstalować; czynność tę najlepiej wykonywać dwa razy w roku;
  • Przegląd instalacji co 3 lata – w celu zapewnienia odpowiedniej drożności i czystości kanałów wentylacyjnych, zalecamy wykonanie przeglądu instalacji raz na trzy lata przez wyspecjalizowanego instalatora.

Kto może wykonać instalację JAWAR ATMO?

Jedną z głównych zalet systemu Jawar ATMO jest łatwość jej montażu. Murowanie kanałów pionowych należy zlecić murarzowi, który buduje Państwa dom. Instalacja i uruchomienie systemu jest również bardzo prosta i w większości przypadków zajmuje nie więcej niż kilka godzin. Kontakt do ekip zajmujących się instalacją Jawar ATMO można uzyskać u przedstawiciela firmy.

Jaki jest okres zwrotu z inwestycji?

Podejmując decyzję o zastosowaniu wentylacji mechanicznej z rekuperacją, warto mieć na uwadze zdrowie i komfort, które sobie zapewnimy takim rozwiązaniem. Dopiero na drugim miejscu są oszczędności.

Należy zdać sobie sprawę, że każdy system wentylacji (naturalnej czy mechanicznej) spełnia ważne funkcje w domu i jako taki zużywa energię, a nie ją produkuje. Różnica jest tylko taka, że rekuperacja wpływa na znaczne mniejsze jej zapotrzebowanie. Paradoksalnie najmniej energii zużywa wentylacja, która nie działa. Jeżeli wyobrazimy sobie dom zamknięty szczelnie jak termos i zamontowane w nim kanały wentylacji grawitacyjnej, które w ogóle nie działają, to wówczas strata energii jest bliska zeru. Niestety w takim domu nie da się żyć.

Aby wentylacja grawitacyjna działała, należy zapewnić odpowiedni dopływ świeżego powietrza, np. przy pomocy nawiewników ściennych lub okiennych. Wtedy bilans będzie naszą stratą. W przypadku wentylacji z rekuperacją jesteśmy w stanie odzyskać nawet 90% tego, co utraciliśmy. Pamiętać musimy, że jest to zależne od warunków temperaturowych na zewnątrz, wilgotności powietrza, wydajności systemu rekuperacji i kilku innych czynników.

Jeśli przyjmiemy, że odzyskujemy średnio 85% ciepła przez 7 miesięcy okresu grzewczego przy średnich temperaturach w Polsce i przy ilości powietrza na poziomie 150 m3/h, to oszczędności z rekuperacji wyniosą około 150 zł miesięcznie (o tyle zmniejszą się rachunki za ogrzewanie w stosunku do działającej wentylacji grawitacyjnej). Można więc zostawić w kieszeni około 1.000 zł w sezonie grzewczym.

Jeżeli na system Jawar ATMO wydaliśmy 12.000 zł, a jednocześnie zaoszczędziliśmy 3.000 zł, które kosztowałaby instalacja tradycyjnej wentylacji grawitacyjnej, to nasza inwestycja wyniosła 9.000 zł.

Można więc uznać, że koszt ten zwraca się w opisanym przypadku w ciągu 9 lat. Należy jednak pamiętać, że mówimy tu o zwrocie w porównaniu do działającej wentylacji, czyli takiej, która zapewnia odpowiedni dopływ świeżego powietrza do mieszkania.

Ile kosztuje rekuperacja?

Koszt zakupu i instalacji systemu Jawar ATMO zależy m.in. od wielkości domu i ilości osób, które będą w nim mieszkały. Należy także uwzględnić kondygnacje oraz liczbę pomieszczeń, z czego wynika długość i to, ile będzie zastosowanych kanałów pionowych. Koszt systemu w średniej wielkości domu jednorodzinnym wraz z instalacją (bez murowania) z reguły nie przekracza 12.000 – 15.000 zł.

Orientacyjną wycenę systemu Jawar ATMO można sprawdzić w naszym kalkulatorze.

Kalkulator JAWAR Atmo
Rekuperacja JAWAR ATMO – sprawdź ile kosztuje

Czy lepiej mieć więcej powietrza niż mniej?

System wentylacji powinien być tak zaprojektowany, aby zapewniał odpowiednią ilość powietrza, ani za małą, ani za dużą.

Zbyt niskie wartości strumienia spowodują obniżenie komfortu użytkowania domu. W otoczeniu czuć zaduch, a na oknach i ścianach z czasem może skraplać się wilgoć. Jest to niekorzystne zarówno dla zdrowia mieszkańców, jak i dla samego budynku.

Z kolei zawyżanie ilości wymienianego powietrza powoduje straty ciepła, które następują przy każdej wymianie. Rekuperacja pozwala odzyskać z nich nawet 90%. Warto także pamiętać, że nadmierne wentylowanie pomieszczeń powoduje wychłodzenie mieszkania.

Oczywiście będą sytuacje, kiedy zapotrzebowanie na powietrze będzie drastycznie spadać, albo rosnąć. Wentylację projektujemy bowiem do codziennych sytuacji życiowych i normalnego funkcjonowania domowników. Jeżeli mamy do czynienia z sytuacją, gdy wszyscy wyjeżdżają np. na wakacje i w mieszkaniu zostaje jedna osoba lub będzie ono puste, wówczas zapotrzebowanie na świeże powietrze będzie dużo mniejsze, chociaż nie zerowe. Wtedy działanie systemu wentylacji można ograniczyć np. do kilku godzin na dobę na najniższym biegu.

Odwrotną sytuacją jest ta, gdy zapraszamy na święta kilkunastu członków rodziny i wszyscy siedzą w salonie. System wentylacji może wówczas nie dawać wystarczającej wymiany powietrza, a my będziemy odczuwać np. potrzebę otwarcia okna.

Są to jednak sytuacje wyjątkowe i nie ma sensu np. przewymiarowywać systemu wentylacji dla momentów, które mogą się zdarzyć raz czy kilka razy w roku.

Dlaczego wentylacja grawitacyjna nie działa?

Wentylacja grawitacyjna polega na instalacji pionowych kanałów wywiewnych, które na zasadzie grawitacji usuwają zużyte powietrze z mieszkania. Jest ono cieplejsze od zewnętrznego, w związku z czym jest lżejsze. Siła grawitacji wypycha je do góry, na zewnątrz budynku. Świeże powietrze natomiast nawiewane jest nieszczelnościami w oknach i drzwiach. Tak od wieków działała wentylacja. Niestety w dzisiejszych czasach, walcząc o lepszą termoizolację budynków, instalujemy bardzo szczelne okna i drzwi. Świeże powietrze nie ma którędy dostać się do budynku, więc powstaje podciśnienie, przez co również zużyte powietrze nie jest usuwane. Wentylacja grawitacyjna nie działa. Najszybciej zauważamy to poprzez parę skraplającą się m.in. na szybach okiennych. W pomieszczeniach panuje zaduch, a z czasem na ścianach może pojawić się grzyb. Problem ten rozwiązuje się, zapewniając odpowiedni dopływ świeżego powietrza, np. stosując nawiewniki okienne. Tylko wtedy nasze starania o odpowiednią izolację budynku stają się bezowocne i mamy do czynienia ze sporymi stratami ciepła w mieszkaniu.

Gdzie lokalizować kanały nawiewne i wywiewne?

Kanały nawiewne i wywiewne powinny być zlokalizowane w sąsiedztwie pomieszczeń, z których/do których chcemy usuwać/dostarczać powietrze.

Usuwamy je obowiązkowo z następujących miejsc: 

  • kuchnia,
  • WC,
  • łazienki,
  • pomieszczenia zamknięte typu garderoba/spiżarania,
  • pokój z kominkiem.

Jeśli chodzi o powietrze nawiewane, to nie ma tu już ustawowego obowiązku doprowadzenia go do konkretnych pomieszczeń, ale najlepiej jest zlokalizować nawiewniki w miejscach, w których długo przebywamy. 

Sugerujemy stosowanie nawiewów wentylacji w następujących pomieszczeniach:

  • sypialnie,
  • salon,
  • korytarze,
  • gabinet.

Aby powietrze mogło swobodnie przepływać od pomieszczeń, w których jest nawiew do miejsc, z których jest wywiew, drzwi powinny zapewniać możliwość przepływu nawet w pozycji zamkniętej, np. poprzez podcięcia pod nimi.

W przypadku stosowania kominka dobrze jest zapewnić w tym samym miejscu dodatkowy kanał wentylacji grawitacyjnej. Będzie on zamknięty (np. za pomocą żaluzji) na czas działania systemu Jawar ATMO. Gdyby z jakichś względów nie była możliwa jego praca (np. brak prądu), należy otworzyć żaluzję, aby skorzystać z wentylacji grawitacyjnej.

Gdzie nie używa się wentylacji mechanicznej?

Zgodnie z przepisami, wentylacji mechanicznej nie używa się w pomieszczeniach takich jak: garaż i kotłownia. Tam należy skorzystać z metody grawitacyjną. Jeżeli w salonie mamy kominek, to może tam być zaprojektowana wentylacja mechaniczna. Należy jednak pamiętać o dodatkowym kanale, który będziemy mogli otworzyć np. w przypadku braku prądu. Pomiędzy pomieszczeniami z wentylacją mechaniczną (mieszkanie) oraz tymi z grawitacyjną (garaż i kotłownia) warto zamontować szczelne drzwi (najlepiej z progiem). Natomiast wewnątrz mieszkania konieczne będzie instalowanie takich, które umożliwiają przepływ powietrza pomiędzy kolejnymi miejscami. Może to być rozwiązane np. poprzez odpowiednie podcięcie pod drzwiami.

Ile powietrza potrzebuję w moim domu?

Aby zapewnić komfort użytkowania mieszkania, należy zadbać o wywiew zużytego powietrza, jak i nawiew świeżego. Te wartości powinny być zrównoważone. Zgodnie z przepisami, jesteśmy zobowiązani wyprowadzać powietrze z następujących pomieszczeń: 

  • kuchnia (50-70 m3/h, w zależności od rodzaju kuchni),
  • łazienka (50 m3/h),
  • WC (30 m3/h),
  • pomieszczenia zamknięte, typu garderoba lub spiżarnia (15 m3/h).

Suma strumieni z powyższych miejsc daje nam informację na temat tego, ile powietrza jest wywiewane. Z kolei ilość nawiewanego powinna być jej równa, ale nie niższa niż 20 m3/h na 1 osobę stale mieszkającą w domu. Zbyt niskie wartości spowodują obniżenie komfortu. Z kolei zawyżanie ilości wymienianego powietrza jest niekorzystne ze względu na straty ciepła, które przy każdej takiej procedurze następują. Rekuperacja pozwala odzyskać z nich nawet 90%. Niestety nadmierne wentylowanie pomieszczeń powoduje wychłodzenie mieszkania.

Jak przygotować pomieszczenie rekuperatora?

Urządzenie montujemy zazwyczaj na poddaszu, ewentualnie w piwnicy. W miarę możliwości dobrze jest zaprojektować jego umieszczenie w pobliżu pionów, aby nie wydłużać kanałów doprowadzających. Należy wziąć również pod uwagę instalację czerpni i wyrzutni.

Rekuperator powinien znajdować się w pomieszczeniu ocieplanym, gdzie temperatura nie będzie spadać poniżej 6°C. Trzeba pamiętać o zapewnieniu dostępu do rekuperatora w celu jego serwisowania. Konieczne jest także zainstalowanie gniazdka elektrycznego (230V) oraz odprowadzenie kondensatu do kanalizacji.

Jakie dokumenty przygotować do adaptacji projektu?

Jeżeli posiadacie już Państwo projekt domu np. z wentylacją grawitacyjną i chcielibyście zlecić adaptację tego projektu na potrzeby Jawar ATMO, prosimy o przesłanie następujących dokumentów: 

  • rzuty poziome wszystkich kondygnacji,
  • rzuty boczne budynku,
  • przekroje,
  • plan zagospodarowania działki.

Po dokonaniu adaptacji projektu będziemy mogli przesłać wiążący kosztorys i w razie potrzeby zaproponować ekipę, która dokona instalacji systemu.

Orientacyjną wycenę systemu Jawar ATMO można sprawdzić bez adaptacji w naszym kalkulatorze.

Na jakim etapie projektować wentylację?

Odpowiedź na to pytanie brzmi – oczywiście w miarę możliwości podczas projektowania budynku. Zaoszczędzi nam to dodatkowej pracy w przyszłości i ewentualnych przeróbek. Jeśli jednak mamy zaprojektowaną np. wentylację grawitacyjną i już otrzymaliśmy pozwolenie na budowę, to nadal możemy dokonać adaptacji projektu na potrzeby Jawar ATMO. Nie jest to zmiana istotna i nie wymagamy do tego modyfikacji w pozwoleniu na budowę. Wystarczy projekt wykonawczy i uzgodnienie z kierownikiem budowy.

Czy można zainstalować rekuperację w istniejącym budynku?

Instalacja systemu rekuperacji w istniejącym budynku wyposażonym w wentylację grawitacyjną jest trudna, ale możliwa. Zależy to jednak od usytuowania czerpni i wyrzutni, miejsca na instalację centrali wentylacyjnej, a także możliwości poprowadzenia kanałów nawiewnych. Jeżeli wymienione warunki są spełnione, przystępujemy do projektowania systemu wentylacji mechanicznej. Z reguły wykorzystujemy istniejące kanały metody grawitacyjnej. Zgodnie z przepisami powinny one być usytuowane w pobliżu kuchni, łazienek i toalet. Na poddaszu sytuujemy centralę wentylacyjną i z tego miejsca doprowadzamy nawiewniki do takich pomieszczeń, jak sypialnie i salon. Nie zawsze jest możliwość wykonania nawiewów/wywiewów do wszystkich pomieszczeń, ale nie martwy się tym. W przypadku wentylacji grawitacyjnej i tak nie wszędzie znajdowały się kratki wentylacyjne. Ważne jest takie wykonanie projektu, aby przez każde pomieszczenie przynajmniej przepływało powietrze z/do innych miejsc. Będzie to i tak stanowiło znaczący postęp w stosunku do istniejącej instalacji wentylacji grawitacyjnej, która w nowoczesnych budynkach często nie działa.

Kalkulator JAWAR ATMO
Wyceń system kominowy dla Twojego budynku

Jaki komin wybrać?Jaki komin wybrać?

Zastanawiasz się jaki komin będzie odpowiedni dla Twojego domu? Spokojnie - nie musisz na tym się znać. Jesteśmy specjalistami od kominów i z chęcią Ci pomożemy. Skorzystaj z wygodnego konfiguratora, który w szybki sposób pomoże Ci wybrać odpowiedni komin dla Twojego domu.

    Wyślij do nas swoje pytania

    Nasi konsultanci pracują od Poniedziałku do Piątku w godzinach 9-17



    *Pola zaznaczone gwiazdką (*) są obowiązkowe.


    Możesz także napisać do nas e-mail oraz zadzwonić